Jeśli skończyłaś 18 lat i nie byłaś jeszcze u ginekologa to najwyższa pora podjąć tę decyzję! Każda kobieta powinna raz w roku wykonać ogólne badanie ginekologiczne.

Jak odbierasz te zdania?

Skoro zaczęłaś czytać ten rozdział tzn. że już należysz lub niebawem dołączysz do grupy kobiet odpowiedzialnych za swoje zdrowie! To bardzo ważne, żeby ich grono wciąż się powiększało, ponieważ świadomość odpowiedzialności za własne zdrowie jest w naszym kraju o wiele za niska – w wielu przypadkach Polki pierwszy raz trafiają do gabinetu ginekologicznego, kiedy… są w ciąży.

PRZED WIZYTĄ

• Poszukaj lekarza lub lekarki o liberalnym nastawieniu, takiego, któremu będziesz mogła zaufać.


• Pomyśl, czy bezpieczniej nie poczujesz się placówce medycznej w dużym mieście – tam masz większe szanse zachować anonimowość, a lekarze mają więcej doświadczeń z pacjentkami wyłamującymi się ze stereotypów.


• Szczera rozmowa na temat problemów związanych z objawami chorobowymi, seksualnymi lub pragnieniem posiadaniem dziecka jest rzeczywiście trudniejsza dla kobiety homoseksualnej w porównaniu z heteroseksualną pacjentką, ponieważ wiąże się z łamaniem konwencji przebiegu typowej wizyty i decyzją o coming oucie w gabinecie lekarskim.


• Jeśli współżyjesz seksualnie z kobietą/ami, ale nie chcesz mówić o tym lekarzowi, przemyśl wcześniej w jaki sposób będziesz mówić o swoim życiu seksualnym np. możesz używać opisu technik seksualnych, które stosujecie; posługiwać się terminem “osoba", zamiast “partner" itp.


• Przygotuj się również na pytania dotyczące przebiegu cyklu miesięcznego. Powinnaś znać daty ostatnich miesiączek, czas krwawienia i ewentualne dolegliwości z tym związane. Rutynowe pytania dotyczą również współżycia seksualnego i antykoncepcji.


• Na wizytę warto założyć coś wygodnego i łatwego do ściągnięcia – body i obcisłe spodnie odpadają, zwłaszcza na pierwszej wizycie! Jeśli należysz do wstydliwych to najlepsza jest luźna długa podkoszulka, która po zdjęciu spodni lub spódnicy będzie zakrywać intymne obszary Twojego ciała.


• Bezpośrednio przed wizytą nie powinnaś się podmywać, ponieważ w znacznym stopniu utrudnia to zbadanie rzeczywistego stanu zdrowia Twoich narządów płciowych.


• Jeśli występują u Ciebie niepokojące objawy typu: bóle podbrzusza, obfite miesiączki, upławy, plamienia, brzydki zapach i świąd lub zmiany skórne to wizyta powinna być natychmiastowa i należy o nich powiedzieć!


• Przykre dolegliwości, o których powinnaś coś wiedzieć przed wizytą:




• Infekcje grzybicze – najczęściej spotykana to zakażenie drożdżakiem candida albicans. Jest to choroba dokuczliwa, ponieważ grzyby powodują gęste upławy, świąd, uczucie pieczenia i nieprzyjemny zapach. Często pojawia się w fazach osłabienia organizmu i po przyjmowaniu antybiotyków. Warto jednak zbadać wydzielinę z pochwy, żeby wykluczyć infekcję bakteryjną.
• Infekcja bakteryjna pochwy – tej bardzo często występującej infekcji towarzyszy charakterystyczny, nieprzyjemny “rybi" zapach. Choroba jest łatwa do zdiagnozowania po pobraniu próbki wydzieliny pochwowej u ginekologa i dobraniu leków antybakteryjnych.
• Zapalenie zewnętrznych narządów płciowych – najczęściej towarzyszy innym infekcjom i objawia się zaczerwieniem, opuchnięciem i swędzeniem narządów płciowych, czasami mogą się pojawić wypełnione płynem pęcherzyki, z których tworzą się strupki. W przypadku tej choroby należy zidentyfikować typ infekcji i natychmiast leczyć!
• Infekcje dróg moczowych i pęcherza – czynników wywołujących tę chorobę jest mnóstwo: od basenowych kąpieli po seks. Choroba dotkliwa, ponieważ wiąże się z bólem podczas oddawania moczu i współżycia, ale łatwa do wyleczenia za pomocą antybiotyków. Jeśli infekcja opanowała również pęcherz moczowy, będziesz odczuwała silne parcie i potrzebę częstego oddawania moczu, które będzie nieprzyjemne.


• Endometrioza – to choroba polegająca na tym, że błona śluzowa macicy (której zewnętrzna warstwa podlega zmianom w trakcie cyklu i jest wydalana w trakcie miesiączki) przenosi się do innych narządów niż jama macicy, np. do jajowodów lub jajników. Często objawem towarzyszącym tej chorobie bóle owulacyjne i zaburzenia hormonalne. Wymaga specjalistycznego leczenia.
• Pochwica – zdarza się bardzo rzadko. Jest to zaburzenie seksualne polegające na mimowolnym skurczu mięśni pochwy uniemożliwiającym jakiekolwiek działania w tym rejonie. Przyczyną może być uraz psychiczny, ale czasami stany zapalne w obrębie narządów płciowych mogą powodować tak silny ból podczas kontaktów seksualnych, że pojawi się taka reakcja – w takich przypadkach, to oczywiste, konieczne jest leczenie ginekologiczne.

PRZEBIEG TYPOWEJ WIZYTY U GINEKOLOGA

Choć rozmowa w gabinecie ginekologicznym może powodować wstyd, skrępowanie lub inne nieprzyjemne odczucia i skojarzenia, pamiętaj, że jest to jedyna metoda, by ustrzec się przed tak podstępnymi chorobami, jak nowotwór szyjki macicy (który uleczalny jest jedynie we wczesnym stadium), a także dać sobie szansę wyleczenia z chorób przenoszonych drogą płciową i innych dokuczliwych “kobiecych" przypadłości takich jak: bolesne miesiączki, nadmierne owłosienie, kłopoty z cerą a nawet obniżony nastrój i ociężałość. Stan zdrowia Twoich narządów płciowych wpływa zarówno na Twoje życie seksualne, jak na Twoją płodność i ogólne samopoczucie!

Lekarz na początku wizyty krótko porozmawia z Tobą i poprosi, żebyś rozebrała się do połowy i usiadła na fotelu. Jeśli to Twoja pierwsza wizyta koniecznie mu o to powiedz!

• Jeśli czujesz silny opór – powiedz o tym, lekarz na pierwszej wizycie, w ramach “oswajania" może zrobić Ci USG jamy brzusznej oraz zbadać piersi, a na pełne badanie umówić się w najbliższym czasie.


• Po sprawdzeniu budowy anatomicznej i stanu warg sromowych większych i mniejszych, wejścia do pochwy i ujścia cewki moczowej lekarz włoży jeden lub dwa palce do pochwy (w rękawiczce jednorazowej), a drugą rękę położy na brzuchu – pozwoli mu to na zbadanie jajników i macicy.


• Jeśli jesteś dziewicą, możesz poprosić o USG jamy brzusznej i mieć podobne badanie do opisanego powyżej, tylko przez odbyt, a nie pochwę. Jest również wykonywane w rękawiczce i bezbolesne. Przy okazji lekarz może Ci powiedzieć, jak wygląda Twoja błona dziewicza (czy jest cieniutka czy grubsza, z licznymi małymi otworkami czy jednym, dwoma większymi), żebyś mogła się przygotować psychicznie do defloracji (przerwania błony dziewiczej) “na przyszłość".
• Jeśli inicjację masz już za sobą, lekarz może zaproponować USG jamy brzusznej z wykorzystaniem głowicy, na którą nakłada prezerwatywę, smaruje ją specjalnym żelem i umieszcza w pochwie. Głowica przekazuje obraz wewnętrznych narządów płciowych na ekran monitora. Badanie to pozwala z dużą precyzją obserwować zmiany dokonujące się w czasie cyklu miesięcznego np. przyrost endometrium (wyściółki ściany macicy), jajeczkowanie i wzrost pęcherzyka jajnikowego (bardzo ważne przy problemach w zajściu w ciążę) oraz wykrywać obecność torbieli jajników oraz mięśniaków macicy (nienowotworowych guzów).


• Do pobrania tzw. wymazu, kolejnego etapu badania, niezbędne jest rozszerzenie pochwy. Ginekolog za pomocą wziernika (małe urządzenie przypominające chwytaczkę do kawałków tortu) lekko rozszerza pochwę, ogląda jej wnętrze i szyjkę macicy, a potem małą drewnianą szpatułką pobiera z dwóch miejsc próbki złuszczonego nabłonka szyjki macicy wraz ze śluzem. Każdą próbkę przenosi się na osobne szkiełko, utrwala specjalnym płynem i przekazuje do laboratorium. Wynik cytologii jest zazwyczaj gotowy po trzech, czterech dniach. Zbadanie wymazu umożliwia wykrycie zmian patologicznych długo wcześniej, zanim staną się widoczne. Wyniki otrzymuje się po kilku dniach.

Badanie cytologiczne ma na celu wykrycie zmian przedrakowych. Patolog sprawdza czy w komórkach nie ma widocznych nieprawidłowych zmian. Kobiety po 18 roku życia prowadzące życie seksualne powinny wykonywać to badanie raz w roku, najrzadziej co 3 lata.

W Polsce jest stosowana następująca klasyfikacja mikroskopowych obrazów cytologicznych:

I grupa – rozmaz zawiera prawidłowe komórki, kobieta jest idealnie zdrowa;

II grupa – obok komórek prawidłowych występują komórki zmienione zapalnie, ale nie przekraczają normy;

III grupa – również znajdują się komórki zmienione zapalnie w większej ilości i wskazane jest leczenie;

IV grupa – obecna jest niewielka ilość komórek nowotworowych i krwinki czerwone. Leczenie jest niezbędne;

V – rozmaz zawiera liczne komórki nowotworowe i krwinki czerwone. Leczenie jest konieczne.

Ginekolog powinien też przeprowadzić badanie piersi kobiety, podczas którego, dotykając ich ręką sprawdza, czy nie ma w nich guzów i torbieli. Jeśli tego nie zrobi, nie wstydź się o to upomnieć! Poproś również o instrukcję jak samodzielnie badać piersi.

Od 20 roku życia powinnaś raz w miesiącu wykonywać samobadanie piersi. Wykonujesz je palpacyjnie (dotykając ręką piersi, masując ją i szukając zgrubień oraz zmian w jej tkance), najlepiej w tydzień po ostatnim dniu miesiączki. Jeśli wyczuwasz jakieś zgrubienia zgłoś się na konsultację do ginekologa!

Zdjęcie rentgenowskie piersi tzw. badanie mammograficzne, zaleca się kobietom po 50. roku co rok, a młodszym, jeśli wyczuwają jakieś zmiany w piersiach. W przypadku potwierdzenia tych zmian, lekarz kieruje pacjentkę na dodatkowe badanie -biopsję (pobranie wycinka tkanki).

Po badaniu lekarz rozmawia o diagnozie, metodach antykoncepcji i chorobach przenoszonych drogą płciową. W razie potrzeby przepisuje leki. Z reguły umawia się na odbiór wyników badań i do tego uzależnia termin kolejnej wizyty.

Źródło: Dr Długołęcka Alicja.: GINEKOLOG PRZYJACIELEM KOBIETY, http://kobieta.kph.org.pl/index.php/podrecznik/gin..., [2015-10-29]